Deri, vücudumuzu dış etkilere karşı korumada önemli bir işleve sahiptir. Doku devamlılığında bozulma, dokuların tahribi veya kesintiye uğraması durumu yara olarak adlandırılır. Normal fonksiyonlarının kesintiye uğratacak tarzda bir dokunun yaralanması veya tahrip olmasıdır. 1,2
Yara iyileşmesi, temel hemostatik süreçlerin yaşandığı yaralanmaya, vücudun herhangi bir doku yıkımına karşı iyileşme cevabı verme yeteneğidir. Ölmüş veya hasar görmüş hücrelerin rejenerasyonudur. Yara iyileşmesinde amaç, doku onarımını sağlamak, bozulan derinin yapısı veya fonksiyonel durumunu düzeltmek, dokunun mikrop kapmasını engellemek, ödemi azaltmak, ağrıyı azaltmak ve en iyi estetik sonuca ulaştırmaktır.3
Son yıllarda yara iyileşmesinde biyomateryallerin kullanımı oldukça ilgi çeken konular arasında yer almaktadır. Yara iyileşmesinin de vakum yardımlı kapama (VAC) tedavisi, debridman, larva tedavisi, hiperborik oksijen tedavisi, hiyalüronik asit, topikal oksijen tedavisi, topikal ozon tedavisi, partiküler ilaç taşıyıcı sistemleri, kitozan jel, elektrik stimülasyonu, maggot tedavisi, lazer ışınları, bal tedavisi, ultrason tedavileri yer almaktadır.2,3
Biyomateryaller, yaşayan sisteme implant edilmek suretiyle organ veya dokuların görevlerini tümden veya kısmen üstlenmek için tasarlanan materyallerdir. Kullanılan bu materyallerin yeterli mekanik kuvvete sahip olması, anti-kanser ve anti-toksik özelliğe sahip olması, kimyasal açıdan stabil ve inert olması, biyolojik yönden uyumlu olması, uygun ağırlık ve yoğunlukta olması ve ekonomik yönden uygun olması özelliklerine sahip olması istenilmektedir.4
Bu çalışmada son yıllarda dünya genelinde oldukça önem kazanan biyomateryallerin yara iyileşmesinde kullanımına dikkat çekilmek istenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Deri, Yara İyileşmesi, Biyomateryaller
|
