Diyalojik öğretim farklı sınıf düzeylerinde, özellikle fen ve matematik eğitimi alanlarında fazlasıyla araştırılan bir 21. yy. pedagojisi olarak kabul görürken, diyalojik öğretimin erken çocukluk dönemi eğitimi bağlamındaki görünümü genellikle henüz odaklanılmamış bir araştırma alanıdır. Erken çocukluk döneminde diyalojik öğretim şu prensipler tarafından karakterize edilir: Çocukların sesinin öğretmenden daha baskın olması, öğretmenlerin çocukların fikirlerini tek başına değil, diğer çocukların da katkıları ile değerlendirme yoluna gitmesi, sağlıklı bir etkileşim ve iletişim ortamının oluşturulması, çocukların birlikte düşünmeye yönlendirilmesi, çocukların metabilişsel olarak kendi öğrenmeleri izlemeleri, değerlendirmeleri ve alternatif ve/veya birbirini ortaklaşa dıştalayan fikirlerin çocuklarca müzakere edilmesinin önünün açılmasıdır. Bu bağlamda, bir okul öncesi öğretmeninin etkinlik esnasındaki konuşmaları (200 dakika, 5 uygulama) sistematik sınıf söylemi analizi yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre katılımcı öğretmen 5 uygulamada da “ortalama” olarak sınıf söylemini kendi sesiyle baskılamıştır. Ek olarak, öğretmen fazlaca bilgi sağlayıcı ve değerlendirici söylemsel hamleler kullanarak sınıfta epistemik otorite haline gelmiştir (% = 33,15). Öğretmen her ne kadar iletişimsel söylemsel hamleleri (% = 21,34) diyalojik öğretimi teşvik etme derecesinde sergilemiş olsa da öğretmenin çocukları metabilişsel düşünmeye yönlendirme (% = 10,85), çocukların birlikte düşünmesini ve anlamı inşa etmesini sağlama (% = 4,08) ya da alternatif ve/veya yarışan teorilerin/fikirlerin yer aldığı öğrenme fırsatlarını kullanma düzeyinin (% = 3,41) diyalojik öğretimi desteklemediği gözlemlenmiştir. Bu çalışmanın ortaya koyduğu en önemli problemlerden biri, katılımcı öğretmenin sınıf içi söyleminin çocukları diyalojik öğrenmeden ne düzeyde uzaklaştırdığına yönelik pedagojik farkındalığının derecesidir. (Bu İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Süreci Kapsamında Hazırlanmıştır. ORCID NO: 0009-0008-4923-2191)
Anahtar Kelimeler: Diyalojik Öğretim, Sınıf Söylemi, Söylemsel Hamleler
|
