Bireyin hayata hazırlanmaya başladığı en küçük sosyal topluluk ailedir. Çocuk gelişimiyle ilgili olarak sunulan eğitimler sayesinde anneler her geçen gün bilinçlenmektedir. Annelerin çocuklarına karşı davranışları birbirlerinden farklılaşmaya başlamıştır. Bazı anneler çocuklarına karşı daha uzak, ilgisiz, umursamaz bir tutum içindedir. Bazı anneler çocuklarına göstermeleri gereken ilginin ve çocuklarından ebeveyn olarak beklentilerinin düzeyini abartma eğilimindedir. İki tür ebeveynlik biçiminde ebeveynler çocuklarının gelişimini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Araştırmada annelerin aşırı annelik davranış düzeylerini ölçmek amacıyla 54-72 aylık çocuğu bulunan annelere yönelik “Erken Çocuklukta Aşırı Annelik Ölçeği” geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu özelliklerin belirlenmesi, sonrasında yapılacak aile eğitim çalışmaları açısından önemlidir. Araştırma tarama modelinde gerçekleştirilen betimsel bir çalışmadır. Veriler İstanbul’da toplanmış olup açımlayıcı faktör analizinin örneklem grubu 460 anneden; doğrulayıcı faktör analizinin 416 anneden oluşmaktadır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda 39 maddelik 5 alt ölçekli yapı elde edilmiştir. Ölçek varyansın %54.415’ini açıklamaktadır. Ölçeğin iç tutarlılık için Cronbach Alfa değeri .904 bulunmuştur. Alt ölçek ve toplam puanlara ait ayırt edicilikleri ile madde-toplam ve madde-kalan korelasyonları incelenmiştir. Kararlılık güvenirliği için test tekrar test yapılmıştır. Yapı geçerliği çalışmaları için yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda X2/sd mükemmel; RMSEA, SRMR, CFI, IFI iyi uyumu göstermiştir. NFI iyi uyumun hemen altında bir değer almıştır. GFI ve AGFI değerleri iyi uyumun altında kalmışlardır; bütüncül değerlendirmede ölçek geçerli ve güvenilir bulunmuştur. (Yazar Notu: Bu çalışma Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde doktora öğrencisi olan Arş. Gör. Özge CENGİZ’in, Prof. Dr. Ozana URAL ve Dr. Fatma Özge ÜNSAL danışmanlığında hazırladığı “Erken Çocukluk Döneminde Aşırı Annelik Davranışı Gösteren Anneler ile Çocuklarının Davranışsal ve Gelişimsel Özelliklerinin İncelenmesi” konulu tezinden türetilmiştir. Arş. Gör. Özge CENGİZ ORCID NO: 0000-0003-0628-3825, Prof. Dr. Ozana URAL ORCID NO: 0000-0002-5067-3655, Dr. Fatma Özge ÜNSAL ORCID NO: 0000-0002-4314-2450)
Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Dönem, Erken Çocukluk Dönemi, Aşırı Annelik, Ölçek Geliştirme
|
