Başarılı bir insan imgesi, özdenetim, hedeflere yönelik stratejik bir biçimde hareket edebilme kabiliyeti, diğer insanlar üzerinde etkili bir izlenim bırakarak onları yönlendirebilme gibi nitelikleri içerir. Olumlu benlik sunumu sosyal etkileşim esnasında bireyin kendisini kabul ettirmesi, onaylatması, işbirliği gönüllülüğü yaratması ve istenilen performansa ulaşma konusunda gerekli yetkinliğe sahip olma eğilimini tetiklemesi açısından önem taşır. Çalışmanın amacı, sosyal görünüş kaygısının başarı odaklı motivasyona olan etkisini tespit etmektir. Sosyal görünüş kaygısı, bireylerin diğer insanlar tarafından olumsuz değerlendirilme korkusudur. Başarı odaklı motivasyon insanların başarılı bir sonuç uğruna çabalama yatkınlığını tanımlar. Araştırmada başarı odaklı motivasyon dış etkiler, iç etkiler, hedef büyütme ve öz-bilinç boyutlarıyla temsil edilmiştir. Dış etkiler, bireylerin öğrenme ve başarı eğilimlerini belirleyen bilgili olma arzusu, cesaretlendirilme ihtiyacı, sonuç odaklılık, değerli hissetme gibi dışsal etkileşim temelinde oluşan etmenleri ifade eder. İç etkiler, yenilikleri öğrenme isteği, çalışmaktan hoşlanma, sürekli öğrenme güdüsü gibi insanın iç dünyasıyla ilgili faktörleri içerir. Hedef büyütme, takdir görme ihtiyacı, yüksek performans için çabalama, geniş bir vizyon gibi etkenlerden oluşur. Öz-bilinç, sorgulama yeteneği, başarı inancı, bireysel potansiyelin farkında olma ve gelişim zihniyetini öngörür. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü lisans öğrencileri üzerinde yapılan araştırmanın sonucunda sosyal görünüş kaygısının başarı odaklı motivasyonun dış etkiler boyutu üzerinde ters yönlü bir etkisi olduğu saptanmıştır. Bireysel yetersizlik algısı, bilgi, çalışma azmi, işbirliği, paylaşımcılık, risk alma, değer gibi etkileşimsel başarı bileşenlerini elde etme konusunda engel teşkil eder.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Görünüş Kaygısı, Motivasyon, Başarı Odaklı Motivasyon, Öz-bilinç, Kastamonu Üniversitesi
|
