1990 yılı sonrası özellikle Orta ve Doğu Avrupa’da meydana gelen etnik temelli sorunlar ve çatışmalar azınlık olgusunun ve azınlık haklarının Avrupa’da hayati ve stratejik önemini ortaya koymuştur. Bu anlamda Avrupa Konseyi (AK), AGİT, Avrupa Birliği (AB) ve birçok kurum ve kuruluş, aktif olarak azınlıkların sorunlarına ve azınlık haklarının bölgesel olarak Avrupa’da ve diğer bölgelerde içselleştirilmesi ve benimsenmesi konusunda girişim göstermektedirler. AB’ye ve diğer uluslararası örgütlere üye olan devletler, azınlıklar alanında inşa edilen çeşitli antlaşmalara ve sözleşmelere taraf olmuşlar ve azınlıklarla ilgili hakları kendi ülkelerinde temin edeceklerine garanti vermişlerdir. Ama Avrupa’da özellikle AB ve üye ülkelerde insan hakları standartları gibi bir azınlık hakları standartları halen oluşmamıştır. Bu yüzden AB ortak tarım, ticaret, enerji, ulaştırma, güvenlik ve para politikaları gibi bir AB azınlık politikasının olduğunu söylemek oldukça zordur. Bu bağlamda çalışmada, AB’nin antlaşmalarında ve kurumların mevzuatlarında yer alan azınlıklar ile ilgili ifadelerin çokkültürlülük yaklaşımlarından ve azınlık modellerinden hangilerine paralellik taşıdığı gibi sorulara cevap bulunması amaçlanmıştır. Çalışmasının temel iddiası ise, AB’nin azınlık rejiminin ve azınlık yönetiminin liberal ve radikal çokkültürlülük yaklaşımının varsayımlarına paralellik taşıdığı ve uzlaşmacı siyaset ve işbirlikçi azınlık yönetim modelinin özelliklerini içinde barındırdığı iddiasıdır. Çalışmanın hedefi, AB’nin azınlık rejimini ve azınlık yönetim sistemini kuramsal ve modelsel temelde ortaya koymaktır. Çalışmasının özgünlüğü ise, ortaya konmuş olduğu kuramsal ve modelsel bir azınlık yönetim sistemi ve bu sistemin AB’deki mevcut görünümün tespitinin yapılmasıdır. Çalışmada izlenen metodoloji, çokkültürlülük yaklaşımları ve azınlık fenomenine ve azınlık idaresine uyumu olarak karşılaştırmalı söylem analizidir. Çalışmada, tümevarım yöntemi çerçevesinde, betimsel-nedensel/karşılaştırmalı ve içerik/veri analiz teknikleri kullanılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın kurgusal yapısında öncelikle kavramsal ve kuramsal bir çerçeve oluşturulmaya çalışılmıştır. Sonraki başlıklarda ise, AB’nin azınlık politikaları ve bu politikaların kuramsal ve modellemeler ışığında incelemesi yapılmıştır. ORCID NO: 0000-0002-0235-5273
Anahtar Kelimeler: Azınlık, Çokkültürlülük, Avrupa Birliği, Çokkültürlülük Yaklaşımları, AB Azınlık Yönetim Modelleri
|
