Köpekler periodontal hastalık etiyolojisini ve periodontal tedavi sonuçlarını incelemek için oldukça önemli bir türdür. Çünkü periodontal hastalık prevalansı insanlarda olduğu gibi yüksek oranlarda seyretmektedir. İki yaş ve üzeri köpeklerde hastalık prevalansının %80 olduğu bilinmektedir. Ayrıca köpeklerin ve insanların periodontal hastalık etiyopatogenezi, periodontal anatomisi, oral bağışıklık sistemi ve oral mikrobiyatası çok büyük benzerliklere sahiptir. Hastalığın ilk ve geri dönüşümlü dönemi olan gingivitis genellikle asemptomatik seyretmektedir. Köpek sahipleri tarafından fark edilmesi oldukça zor olan gingivitisin, ağız kokusu, çiğneme esnasında ağrı hissi ve diş kaybı ile karakterize formu olan periodontitise dönüşmesi uzun sürmemektedir. Diş kaybından önce kardiyovasküler hastalık ve tip 2 diabetes mellitus gibi önemli birçok sistemik rahatsızlığa da sebep olan bu hastalığın etiyolojisi veteriner hekimler tarafından iyi bilinmeli ve köpek sahiplerine hastalığın önemi iyi anlatılmalıdır. Köpeklerde ağız kokusu ve çiğneme güçlüğü meydana gelmeden önce, hekime önemli işaretler veren bir dönem olan gingivitisin oluşmasında rol oynayan etiyolojik faktörlerin bilinmesi, hastada periodontitis oluşmasının önüne geçecektir. Diş plağı bakterileri periodontal hastalığı tetiklerken, doku yıkımının ve hastalığın ilerlemesindeki ana sebebin konakçı enflamatuvar yanıtı olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle periodontal hastalık kontrolünde bakteriyel plakları azaltmanın yanı sıra konakçı enflamatuvar yanıtının baskılanması da amaçlanmalıdır. Ayrıca köpeklerdeki periodontal hastalık ile ilgili yapılacak çalışmaların sonuçları, insanlardaki çalışmalara da ışık tutacaktır. Bu derlemede, köpeklerde periodontal hastalık alanında yapılan çalışmalar sentezlenerek, literatüre katkı sağlanması; ayrıca veteriner periodontoloji alanında veteriner hekimlere güncel bilgiler sunulması amaçlandı.
Anahtar Kelimeler: Köpek, Gingivitis, Periodontitis, Periodontal Hastalık
|
