Okulöncesinden yükseköğretime eleştirel düşünme olgusuyla ilgili “eleştirel düşünme becerilerinin bireyler tarafından kazanılıp kazanılmadığı nasıl kontrol edilmelidir?” sorusu oldukça önemli görülmektedir. Eleştirel düşünmenin üst düzey bir düşünce olması ve çok yönlülüğü onun hem tanımlanması hem de ölçümlenmesi açısından karmaşık hale gelmesine sebep olmuştur. Bu sebeple eleştirel düşünme beceri ve eğilimlerinin güvenilir metodolojik araçlarla ölçümlenmesi psikometri alanını zorlamaktadır. Bu sorun bağlamında okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme mizaçlarını değerlendirmeye yönelik senaryo temelli yazılı yansıtma formları geliştirilmiş ve hizmet içi 21 okul öncesi öğretmenine uygulanmıştır. Katılımcılardan alınan yazılı yansıtmaların eleştirel düşünme becerilerini ve olumlayıcı mizaçlarını içerme derecesi, yazılı argümanların değerlendirilmesi amacıyla kullanılan “SOLO Taksonomisi” (The Structure of Learning Outcomes) ölçeği ile kalite değerlendirilmesine tabi tutulmuştur. Bu çalışmada analiz için bir çerçeve oluşturulurken SOLO taksonomisinin “yapı öncesi, tekli yapı, çoklu yapı, ilişkisel yapı ve genişletilmiş soyutlama” evreleri kullanılmıştır. Okulöncesi öğretmenlerinin cevapladığı yazılı yansıtma soruları SOLO taksonomisinin evrelerine göre değerlendirilmiş, yapılan yazılı yansıtmaların taksonominin hangi evresine denk düştüğü belirlenmeye çalışılmıştır. Bu değerlendirme sonucunda şu verilere ulaşılmıştır (bknz.: Ek-1). Öğretmenlerin yazılı yansıtmaları incelendiğinde cevapların ağırlıklı olarak tek yönlü yapı ve çok yönlü yapı seviyelerinde kaldıkları görülmüştür. Elde edilen bulguların incelenmesi sürmektedir. Ulaşılan bulguların eleştirel düşünmenin erken çocukluk dönemi öğretiminde metodolojik ve psikometrik açıdan yönlendirici ve derinleştirici olacağı düşünülmektedir. (Bu çalışma İstanbul Aydın Üniversitesi kapsamında hazırlanmıştır. ORCID NO: 0009-0005-5680-7908)
Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi, Eleştirel Düşünme, Mizaç, Yazılı Yansıtma
|
