Öz: Amaç: Bu derlemede Parkinson cerrahisi geçiren bireylerde bütüncül hemşirelik bakımının ele alınması amaçlandı. Kapsam: Parkinson hastalığı olan ve Parkinson cerrahisi geçiren bireylerin hemşirelik bakımı bu derlemenin kapsamını oluşturmaktadır. Yöntem: Literatür incelemesi sonucunda, son 10 yılda yayınlanan İngilizce ve Türkçe olarak “Parkinson”, “cerrahi”, “Parkinson cerrahisi” ve “hemşirelik bakımı” anahtar kelimeleriyle ulaşılan çalışmalar bu derlemeye dahil edilmiştir. Bulgular: Parkinson hastalığı, dopamin eksikliği nedeniyle ortaya çıkan progresif ve dejeneratif bir hastalıktır. Parkinson hastalığının dünya çapında 2019 yılı verilerine göre 8,5 milyon kişiyi etkilediği tahmin edilmekte; morbidite, mortalite ve Parkinson’a bağlı engellilik oranlarının hızla arttığı bildirilmektedir. Parkinson hastalığının kesin bir tedavisi olmamakla birlikte, belirti ve bulgularına yönelik farmakolojik, cerrahi ve rehabilitasyon uygulamaları yaygındır. Farmakolojik tedavinin yetersiz kaldığı durumlarda derin beyin stimülasyonu, transplantasyon, talamotomi, pallidotomi ve subtalamotomi gibi cerrahi yöntemler uygulanabilir. Parkinson hastalığında seçilen tedavi yönteminden bağımsız olarak bütüncül hemşirelik bakımı önemli rol oynamaktadır. Parkinson hastalığı hem hastalar hem aileleri için fiziksel, sosyal ve duygusal etkilere neden olabilir. Sonuç: Parkinson hastalarına ameliyat öncesi, sırası, sonrası ve taburculuk sürecinde bütüncül hemşirelik bakımı verilmesiyle Parkinson cerrahisinin olası birçok komplikasyonu açısından belirti ve bulguları değerlendirme, komplikasyonları tanıma, tedavi seçeneklerini değerlendirme ve uygun olan tedavi seçeneğine yönelik bilgi vermeyle hasta ve ailelerinin yaşam kalitelerinde önemli bir iyileşme sağlanabilir.
Anahtar Kelimeler: Parkinson, Cerrahi, Parkinson Cerrahisi, Hemşirelik Bakımı
|
