Amaç: Bu çalışma, kemoterapi alan meme kanserli hastalarda algılanan sosyal desteğin distres düzeyine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, Ocak-Haziran 2022 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinde tanımlayıcı ve kesitsel tipte yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini dahil edilme ölçütlerine uygun 156 meme kanserli hasta oluşturmuştur. Araştırmanın verileri Hasta Tanılama Bilgi Formu, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Distres Termometresi kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı ve karşılaştırmalı istatistikler ile korelasyon ve regresyon yöntemleri kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 53,99±10,34 olup yarısına yakınının (%44,3) evre 2 olduğu ve yarısından fazlasının (%72,2) kombine tedavi aldığı belirlenmiştir. Çok boyutlu algılanan sosyal destek düzeylerinin ortalamanın üzerinde olduğu (70.87±14.72), yaşadığı yer, birlikte yaşadığı bireyler, kronik hastalık varlığı ve destek aldığı birey değişkenlerinin algılanan sosyal destek düzeyini etkilediği bulunmuştur (p<0,05). Katılımcıların distres termometresi puanlarının ortalamanın altında olduğu (3,93±1,88), çalışma durumu, yaşadığı yer, aldığı tedaviler ve destekleyici uygulamaların distres düzeyini etkilediği belirlenmiştir (p<0,05). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ile distres düzeyi arasında negatif yönde bir ilişki saptanmıştır (r=-0,287, p<0,05). Çok boyutlu algılanan sosyal destek düzeyi hastaların distres düzeyinin %11’ni yordamaktadır (F=6.129; R2=0.109; p<0.05). Sonuç: Araştırmamızda kemoterapi alan meme kanserli hastaların algıladıkları sosyal destek düzeyinin ortalamanın üzerinde olduğu distres düzeyinin ise ortalamanın altında olduğu bulunmuştur. Hastaların algıladıkları sosyal destek düzeyi arttıkça distres düzeyi azalmaktadır. Hastalara sağlanan sosyal desteğin, distresin yol açtığı korku, kaygı ve hoşnutsuzluğun azalmasında etkili olacağı düşünülmektedir. Bu bağlamda destekleyici kanser bakımında hemşirelerin hasta yakınları ile işbirliği yapmaları, hastaların distres yönetimine ilişkin kanıt temelli hemşirelik girişimleri uygulamaları önerilmektedir. ORCID NO: 0000-0001-8812-7855
Anahtar Kelimeler: Meme Kanseri, Algılanan Sosyal Destek, Distres, Hemşirelik
|
