Doğal afetler, meydana geldikleri andan itibaren afetin yaşandığı bölgede/mekânda ekonomik, fiziksel ve sosyal anlamda yıkıcı etkileri olan ve sonuçlarının etkisine göre bölgenin gelişmişlik durumunu kısa ve/veya uzun vadede hissettiren felaketlerdir. Dünya’da ve Türkiye’de meydana gelen afet olaylarında yaşanan artış, toplumun hasar görme olasılığını artırmaktadır. Bir başka deyişle, afetlerde yaşanan bu artış, günlük yaşamla ilgili var olan birçok sorunu (eğitim, sağlık, barınma, gıda, giyecek temini vb.) afet sonrasında daha da artırmakta ve pekiştirmektedir. Sorunlardan toplumun tüm kesimleri etkilenmekle birlikte kadınların ve kız çocuklarının etkilenme oranı ve biçimi daha büyüktür. Bunun temel nedeni toplumsal normlar ve biyolojik yapıları nedeniyle kadınlara ve kız çocuklarına yaklaşım biçimidir. Dolayısıyla afet sırasında ve sonrasında yaşanan sorunların toplumsal cinsiyet eşitliği kapsamında ele alınması gerekmektedir. Çünkü toplumsal cinsiyet eşitsizliği nedeniyle mevcut ekonomik ve kültürel durum afet sırasında ve sonrasında kadınların ve kız çocuklarının gereksinimlerinin göz ardı edilmesine neden olmaktadır. Gereksinimlerin farklılıkları ve afetten farklı biçimlerde etkilenme afet konusunda önemle ele alınması gereken bir konudur. Bu çalışma, afet sonrası etkilenebilirlik olgusunu sosyal yönden kadına ve erkeğe verilen roller ve sorumluluklar üzerinden irdelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma afetten etkilenebilirlik ve toplumsal cinsiyet eşitliği arasındaki ilişkinin irdelenmesini sağlamak amacıyla, ulusal ve uluslararası literatürü inceleyerek toplumsal cinsiyet eşitliği ve toplumsal cinsiyet rolleri kapsamında afetten etkilenebilirliği tartışacaktır. Bu yönüyle çalışma doğal afet ve toplumsal cinsiyet eşitliği ilişkisine yönelik literatüre katkı koymaktadır. ORCID NO: 0000-0001-7386-983X
Anahtar Kelimeler: Afet, Afet Risk ve Yönetimi, Afet Sonrası Etkilenebilirlik, Toplumsal Cinsiyet Kavramı, Afet ve Toplumsal Cinsiyet İlişkisi
|
